• Data: 2024-04-19 • Autor: Joanna Korzeniewska
Mam testament sporządzony notarialnie przez ciocię u notariusza, w którym powołuje mnie – swoją bratanicę, do dziedziczenia całego swojego majątku (mieszkania). Ciocia zmarła miesiąc temu. Czy we wniosku do sądu o stwierdzenie nabycia spadku muszę jako uczestników postępowania wpisać wszystkich bratanków, bratanice, siostrzenice (12 osób) i dzieci zmarłych już trzech bratanków (23 osoby razem)? Ciocia była bezdzietną wdową i nie miała już żyjących braci ani siostry. Czy wystarczy podać ich imiona i nazwiska oraz adresy zamieszkania, czy dodatkowo jeszcze odpisy aktów urodzenia czy ślubu? Jak uzyskać z urzędu takie odpisy?
Sprawy spadkowe nieraz bywają zawiłe i dość trudne do przeprowadzenia. W Pani przypadku sytuacja jest o tyle jasna, o ile jest spisany na Pani korzyść testament. Jeśli chce Pani przeprowadzić to postępowanie, musi Pani złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku do sądu.
Właściwy będzie sąd, wydział cywilny, właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy. Dokumentami koniecznymi do dołączenia są przede wszystkim: akt zgonu spadkodawcy oraz testament. Pani prawa do spadku nie wywodzą się z samego faktu pokrewieństwa, ale z testamentu, dlatego nie ma Pani obowiązku dołączania swojego aktu urodzenia, choć w mojej ocenie warto to również zrobić, na pewno nie zaszkodzi.
We wniosku o stwierdzenie nabycia spadku z mocy testamentu należy jednak wymieniać wszystkich spadkobierców, zarówno testamentowych, jak i ustawowych. W przypadku braku dzieci, małżonków, rodziców, dziedziczy rodzeństwo w częściach równych, zgodnie z art. 932 § 4 i 5. Jeśli któreś z rodzeństwa nie dożyło chwili otwarcia spadku, jego udział przypada jego zstępnym (dzieciom i wnukom). Także rzeczywiście mogliby oni wchodzić w grę jako spadkobiercy ustawowi, czyli niestety należy ich wymienić jako potencjalnych uczestników postępowania.
Jednakże nie musi Pani dołączać ich aktów urodzenia, w mojej ocenie jednak warto w piśmie wspomnieć o tym, iż nie ma Pani możliwości dostarczenia wszystkich tych dokumentów, aktów, jednakże jeśli sąd uzna to za konieczne, niech zobowiąże uczestników do ich przedłożenia. Nie można również wykluczyć, że sąd może wezwać do ich przedłożenia przez Panią mimo wszystko, jednakże ma Pani poważne powody do tego, by tego nie uczynić, niewątpliwie byłoby to dla Pani trudne i kłopotliwe.
Istotną informacją jest, iż w piśmie tym należy zawrzeć wniosek o otwarcie i ogłoszenie testamentu, a także o stwierdzenie nabycia spadku. Wniosek ten podlega opłacie w wysokości 50 zł. Powinna Pani również sporządzić tyle odpisów, ile jest uczestników, aby sąd mógł im ten wniosek doręczyć. Sam wniosek nie musi być skomplikowany, wystarczy zawrzeć najważniejsze informacje dotyczące osoby spadkodawcy, daty jego śmierci, testamentu, a także właśnie spadkobierców ustawowych, gdyż muszą mieć możliwość wzięcia udziału w postępowaniu.
Należy również zauważyć, iż osobom, o których Pani wspomina, nie przysługuje prawo do zachowku. Zgodnie z art. 991 Kodeksu cywilnego prawo do zachowku przysługuje małżonkowi, zstępnym oraz rodzicom spadkodawcy. Krąg ten jest ściśle ograniczony i nie podlega on rozszerzeniu. Dlatego też gdyby zostało zgłoszone takie żądanie, zostanie ono oddalone.
Testament notarialny może znacznie upraszczać proces spadkowy, jednak nawet w takich przypadkach konieczne jest przestrzeganie procedur prawnych. Zgłoszenie wszystkich potencjalnych spadkobierców ustawowych, nawet jeśli testament wyklucza ich z dziedziczenia, to obowiązek każdego beneficjenta. Pomimo zawiłości, odpowiednie przygotowanie dokumentacji i zrozumienie obowiązujących przepisów prawnych mogą znacząco przyspieszyć i ułatwić cały proces.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
