Sprzedaż mieszkania z darowizny a obowiązek zapłaty zachowku

Darowizna a zachowek

Jak rozumiem, główna obawa i dalsze pytania dotyczą przede wszystkim kwestii, czy w związku z przepisaną 16 lat temu nieruchomością pozostali spadkobiercy mogą mieć do Pana roszczenie dotyczące zachowku. Zasadą jest, że darowizna jako taka nie chroni przed zachowkiem, jednakże kluczowy jest tutaj moment darowizny. Przepisy o zachowku zostały ujęte w Kodeksie cywilnym, od art. 991.

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego:

„Art. 994. [Darowizny niepodlegające zaliczeniu]

§ 1. Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.

§ 2. Przy obliczaniu zachowku należnego zstępnemu nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego.

§ 3. Przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa”.

Najważniejsze z powyższego zatem, że nie wliczamy do zachowku darowizn uczynionych przed 10 laty od otwarcia spadku (za otwarcie spadku przyjmuje się śmierć spadkodawcy) ani także darowizn na rzecz osób, które nie są w kręgu spadkobierców po tym konkretnym spadkodawcy.

W Pana sytuacji zatem odpowiedzią będzie, że darowana przed 16 laty nieruchomość nie zobowiąże przyszłych spadkobierców po babci.

Wykonanie remontu nieruchomości a wartość zachowku

Dodatkowo wskazać mogę, że:

„Art. 995. [Wartość przedmiotu darowizny, zapisu windykacyjnego, funduszu założycielskiego fundacji rodzinnej i mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej]

§ 1. Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku.

§ 2. Wartość przedmiotu zapisu windykacyjnego oblicza się według stanu z chwili otwarcia spadku, a według cen z chwili ustalania zachowku.

§ 3. Wartość funduszu założycielskiego fundacji rodzinnej i mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej oblicza się według stanu z chwili ich przekazania, a według cen z chwili ustalania zachowku. W przypadku mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej w pierwszej kolejności oblicza się wartość funduszu założycielskiego i wartość mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej, a następnie porównuje się obie wartości, z uwzględnieniem art. 993 § 3”.

Nie byłby brany zatem pod uwagę remont, który zwiększył wartość nieruchomości.

Mając na względzie, że darowizna uczyniona została 16 lat temu, z prawnego punktu widzenia (nie odnoszę się tutaj do kwestii ewentualnych podatków) może Pan w pełni dysponować nieruchomością, w tym także dokonać jej sprzedaży bez obaw i taka sprzedaż nie będzie brana pod uwagę przy obliczaniu zachowku.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.