• Data: 2024-12-12 • Autor: Katarzyna Bereda
Dowiedziałem się przypadkowo, że mój zmarły w grudniu 2023 r., kuzyn z którym nie utrzymywałem żadnych relacji, pozostawił po sobie długi. Najbliższa rodzina: żona (byli po rozwodzie), córka, matka i jego rodzeństwo odrzuciło spadek. Czy ja również, aby w przyszłości nie mieć jakichkolwiek problemów z tym związanych, mam odrzucić notarialnie ten spadek? Czy aby to zrobić, muszę czekać na jakieś pismo z sądu? Ile mam czasu?
Jeżeli najbliższa rodzina spadek odrzuciła i rodzeństwo zmarłego również – a więc mam rozumieć, że także wujostwo, w tym Pana rodzic, który jest przed Panem powołany do spadkobrania, to jak najbardziej powinien Pan spadek odrzucić. Wskazuję, iż dalsze spadkobranie odbywa się na podstawie schematu wskazanego w art. 932 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z treścią art. 932:
„§ 1. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.
§ 2. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku.
§ 3. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych.
§ 4. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
§ 5. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy.
§ 6. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, udział spadkowy rodzica dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku”.
Ustawodawca uznał drugi stopień pokrewieństwa w linii bocznej za istotną podstawę dziedziczenia ustawowego. Stosunek prawny rodzeństwa to relacja łącząca osoby pochodzące od tych samych rodziców bez względu na to, czy rodzice ci pozostawali w związku małżeńskim. Rodzeństwo może być pełne, gdy wspólni są oboje rodzice, lub przyrodnie, gdy osoby mają jedynie tą samą matkę albo tego samego ojca. Pamiętać jednak trzeba, że skutki prawne wywołuje tylko pochodzenie ustalone zgodnie z przepisami prawa rodzinnego. Stosunek rodzeństwa łączy ponadto dzieci przysposobione w sposób pełny oraz całkowity przez tych samych przysposabiających oraz dzieci naturalne osób przysposabiających w sposób pełny i dzieci przez nich przysposobione (art. 121 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Wobec tego, jeżeli rodzeństwo zmarłego odrzuciło spadek, w tym dzieci rodzeństwa, to spadek dalej przechodzi na dziadków i dzieci zmarłego, a więc na Pana rodzica, który jest spokrewniony ze zmarłym, a więc na wujostwo. Trzeba pilnować swojego powołania do spadku, gdyż nie jest zasadą, że sąd powiadamia o kolejności spadkobrania. Dlatego jeżeli ma Pan wiedzę, że rodzeństwo, dzieci rodzeństwa spadek odrzuciły, to następnie spadek przechodzi na dziadków, wujostwo i kuzynostwo – należy więc w tej kolejności spadek odrzucić.
Na odrzucenie spadku, zgodnie z art. 1015 Kodeksy cywilnego, ma Pan 6 miesięcy liczonych od momentu powzięcia informacji o powołaniu do spadku, a więc np. gdy wcześniej powołany do spadku poinformuje Pana, że spadek odrzucił.
Niechciane dziedziczenie długów po dalekiej ciotce
Jan, młody pracownik banku, otrzymał nagle informację, że jest jednym z dalszych spadkobierców po ciotce, z którą nigdy nie miał kontaktu. Choć brzmi to obiecująco, dowiedział się, że ciotka pozostawiła po sobie więcej długów niż majątku. Rodzina, z którą miał niewielki kontakt, już odrzuciła spadek, pozostawiając Jana jako jedynego powołanego do dziedziczenia. Dzięki szybkiemu odrzuceniu spadku u notariusza, uniknął długów ciotki.
Dziedziczenie po kuzynie w Stanach
Pani Anna, emerytka, dowiedziała się, że jej kuzyn, który zmarł w Stanach Zjednoczonych, pozostawił spadek. W pierwszej chwili wydawało się, że mogła odziedziczyć po nim mieszkanie i pewne oszczędności, ale po konsultacji prawnej wyszło na jaw, że pozostawił on również znaczne długi hipoteczne. Kuzynka pani Anny, która była bliższym spadkobiercą, odrzuciła spadek. Pani Anna, aby nie odpowiadać za długi, podjęła decyzję o odrzuceniu spadku w ambasadzie.
Spadek po dziadku z niespodziewanymi długami
Marek, mieszkaniec małej miejscowości, przeżył nieprzyjemną sytuację, gdy zmarł jego dziadek, który, jak się okazało, miał ukryte długi. Najbliższa rodzina odrzuciła spadek, i mimo że Marek liczył, że dziedziczenie zakończy się na wujkach i ciotkach, okazało się, że dalsi krewni również odmówili przyjęcia spadku. Zdecydował się więc odrzucić spadek, aby nie spłacać długów, o których nie miał wcześniej pojęcia.
Jeśli dowiedziałeś się, że spadek po zmarłym krewnym może zawierać długi, ważne jest szybkie podjęcie odpowiednich kroków, aby ich uniknąć. Spadkobiercy mają sześć miesięcy od momentu uzyskania informacji o powołaniu do spadku, aby odrzucić go notarialnie. Brak reakcji może skutkować odziedziczeniem długów, dlatego warto być świadomym kolejności dziedziczenia i zadbać o formalności na czas.
Potrzebujesz wsparcia w sprawach spadkowych? Skontaktuj się z nami, opisując swój problem w formularzu pod artykułem, a nasi prawnicy pomogą znaleźć najlepsze rozwiązanie. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
