• Data: 2024-12-13 • Autor: Katarzyna Bereda
Byłem już raz żonaty. Rozwiodłem się i po kilku latach ożeniłem ponownie. Mamy wspólnotę majątkową. Z poprzedniego związku mam 23-letniego syna. Z obecną żoną nie mamy dzieci. Podczas trwania mojego drugiego małżeństwa wybudowałem dom. Razem z żoną mamy w nim po 50% udziału. Co mam zrobić, żeby po mojej śmierci mój cały udział przeszedł na syna? Czy mam sporządzić testament u notariusza? Czy sporządzić darowiznę na syna? Nadmienię, że żona nie pała miłością do mojego syna.
Może Pan przepisać nieruchomość na syna albo sporządzając umowę darowizny, albo spisując testamentem o takiej treści. Jednak darowizny nie może Pan dokonać, dopóki macie z żoną wspólność ustawową. Musiałaby Pan najpierw znieść wspólność. Proszę również pamiętać, że darowiznę nieruchomości należy sporządzić u notariusza.
Jak wiadomo, testament jest skuteczny dopiero po śmierci spadkodawcy, więc może go Pan sporządzić w dowolnym momencie.
Obie te czynności spowodują, że syn będzie zobowiązany do zapłaty zachowku na rzecz Pana obecnej żony. Zgodnie z art. 991 Kodeksu cywilnego (K.c.) – zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek); jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.
Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę (art. 993 K.c.); przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, darowizn na rzecz osób nie będących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku (art. 994 § 1 K.c.).
Testament i zachowek na rzecz obecnej żony
Pan Adam, będąc w podobnej sytuacji, sporządził testament u notariusza, wskazując swojego syna jako jedynego spadkobiercę swojego udziału w domu. Po jego śmierci syn odziedziczył połowę domu, lecz obecna żona pana Adama wystąpiła z roszczeniem o zachowek, powołując się na swoje uprawnienia wynikające z Kodeksu cywilnego. Syn musiał uiścić jej połowę wartości udziału, aby całkowicie przejąć własność.
Darowizna udziału po uprzednim zniesieniu wspólności majątkowej
Pan Jan zdecydował się na darowiznę swojego udziału w domu na rzecz syna. Aby to zrobić, najpierw z żoną zniósł wspólność majątkową, po czym udał się z synem do notariusza, gdzie spisali umowę darowizny. Żona pana Jana wiedziała, że nie jest ona spadkobiercą części domu, lecz wystąpiła o zachowek, uzyskując połowę wartości darowanej części.
Zapis windykacyjny – pewność dziedziczenia i obowiązek zachowku
Pan Wojciech sporządził zapis windykacyjny w testamencie, aby po jego śmierci syn otrzymał część domu. W ten sposób zapewnił synowi bezpośrednie prawo do nieruchomości. Po śmierci pana Wojciecha jego żona nadal miała roszczenie o zachowek, które syn musiał uregulować. Dzięki zapisowi syn przejął majątek natychmiast po śmierci ojca, mimo konieczności zapłaty żonie zachowku.
Jeśli chcesz, aby Twój udział w nieruchomości po śmierci trafił bezpośrednio do syna, rozważ sporządzenie testamentu lub zapis windykacyjny u notariusza. Inną opcją jest darowizna, ale wymaga wcześniejszego zniesienia wspólności majątkowej z żoną. Warto pamiętać, że obecna żona może mieć prawo do zachowku, co oznacza, że syn może być zobowiązany do wypłacenia jej części wartości udziału.
Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie dziedziczenia lub sporządzenia testamentu? Opisz swój problem w formularzu pod artykułem, a nasi specjaliści odpowiedzą na Twoje pytania. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
