• Data: 2024-09-28 • Autor: Marek Gola
Zmarł mój ojciec. Jestem jedynym jego spadkobiercą, co zostało stwierdzone na mocy postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Dowiedziałem się, że konkubina, z którą ojciec żył przed śmiercią, po jego śmierci sprzedała samochód będący jego własnością oraz wypłaciła środki z rachunku bankowego. Podejrzewam, że w tym celu podpis ojca został podrobiony, w czym prawdopodobnie brała udział koleżanka tej kobiety pracująca w banku.
Podstawę prawną opinii stanowią przepisy Kodeksu cywilnego (K.c.), Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.) oraz Kodeksu karnego (K.k.)
W pierwszej kolejności wyraźnie podkreślić należy, iż o ile nie dysponuje Pan odpisem postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po ojcu opatrzonego adnotacją o jego prawomocności, powinien Pan wystąpić do sądu o wydanie wymienionego postanowienia. Opłata kancelaryjna za wydanie takiego odpisu wynosi 6 zł za jedną stronę. Wniosek należy złożyć w sądzie, który wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Proszę jednak pamiętać, że postanowienie ma być opatrzone adnotacją o prawomocności, by nie umożliwić komukolwiek podważenia tegoż postanowienia.
Dysponując takim postanowieniem, ma Pan pełne prawo udać się do starostwa powiatowego właściwego dla miejsca zamieszkania Pana ojca, dysponując oczywiście danymi pojazdu Pańskiego ojca oraz mniej więcej datą, kiedy pojazd miał być sprzedany, celem ustalenia, kiedy i na jakiej podstawie pojazd został sprzedany, a także czyj podpis widnieje na umowie sprzedaży samochodu. Każda osoba, która taki samochód kupiła, powinna była go przerejestrować na siebie, co z kolei powoduje, że umowa powinna była zostać przedstawiona jako dowód na okoliczność nabycia pojazdu.
Analogicznie powinien Pan postąpić w banku, tj. udać się do kierownika oddziału, względnie filii z zapytaniem, czy na Pana ojca był prowadzony rachunek bankowy, a także jakie środki na takowym rachunku bankowym się znajdują, kiedy został zamknięty, względnie kiedy wypłacano z niego i na jakiej podstawie środki pieniężne. Pańskim problemem jest jednak to, że banki przechowują dokumentację przez okres 5 lat, co z kolei powoduje, że istotne znaczenia ma fakt, kiedy rachunek został zamknięty, jakie czynności i kiedy na tym rachunku zostały dokonane, a także kiedy wypłacono środki pieniężne z tego rachunku.
Jeśli spotka się Pan z obstrukcją ze strony urzędników starosta lub pracowników banku, na Pana miejscu złożyłbym zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 297 § 1 K.k., zgodnie z którym kto, w celu uzyskania dla siebie lub kogo innego, od banku lub jednostki organizacyjnej prowadzącej podobną działalność gospodarczą na podstawie ustawy albo od organu lub instytucji dysponujących środkami publicznymi – kredytu, pożyczki pieniężnej, poręczenia, gwarancji, akredytywy, dotacji, subwencji, potwierdzenia przez bank zobowiązania wynikającego z poręczenia lub z gwarancji lub podobnego świadczenia pieniężnego na określony cel gospodarczy, instrumentu płatniczego lub zamówienia publicznego, przedkłada podrobiony, przerobiony, poświadczający nieprawdę albo nierzetelny dokument albo nierzetelne, pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego, instrumentu płatniczego lub zamówienia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Nadto jeżeli chodzi o posłużenie się umową sprzedaży pojazdu z podrobionym podpisem Pana ojca, to zasadnym jest wskazanie na art. 270 § 1 K.k. i art. 272 K.k. Zgodnie z art. 270 § 1 K.k. – kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Jeżeli chodzi o art. 272 K.k., to jego treść brzmi następująco: „Kto wyłudza poświadczenie nieprawdy przez podstępne wprowadzenie w błąd funkcjonariusza publicznego lub innej osoby upoważnionej do wystawienia dokumentu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.”.
Mając na uwadze powyższe, zasadnym jest zwrócenie uwagi na treść art. 101 § 1 pkt 3 K.k., zgodnie z którym karalność przestępstwa ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat 10 – gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata. Przedawnieniu mógł zatem ulec jedynie czyn z art. 272 K.k., tj. wprowadzenie w błąd urzędnika w starostwie, iż podpisana została umowa sprzedaży samochodu przez Pana ojca. Pozostałe czyny, tj. podrobienie podpisu (art. 270 § 1 K.k.) oraz wyłudzenie środków z banku (art. 297 § 1 K.k.) przedawniają się z upływem 10 lat od czasu jego popełnienia.
Czyn zabroniony uważa się za popełniony w czasie, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany.
Reasumując, na Pana miejscu najpierw skierowałbym swoje kroki do banku i starostwa powiatowego, o ile dysponuje Pan odpisem postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku z adnotacją o prawomocności. W przypadku obstrukcji, o ile Pana informacje są wiarygodne (oczywiście nie musi mieć Pan 100% pewności), winien Pan zastanowić się nad złożenie zawiadomienia o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez kobietę, która żyła z Pana ojcem przed jego śmiercią. Zawiadomienie może Pan złożyć ustnie na policji lub pisemnie w prokuraturze. Osobiście jestem zwolennikiem składania zawiadomienia pisemnego do prokuratury, albowiem po pierwsze może Pan wówczas na spokojnie wszystko dokładnie opisać, a po drugie prokuratura od razu wie o Pana sprawie. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, składając zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa na policji, prokuratura może dowiedzieć się o sprawie na końcowym jego etapie, tj. otrzymując przygotowany przez policję wzór postanowienia o umorzeniu postępowania, odmowie wszczęcia postępowania względnie akt oskarżenia. Kierując zawiadomienie bezpośrednio do prokuratury, prokuratura przesyła je do policji, wskazując już na początku, jakie czynności powinny zostać podjęte. Składając zawiadomienie pisemne, winien się Pan także liczyć z wezwaniem na komisariat do złożenia zeznań w sprawie.
Po śmierci ojca Jan, jedyny spadkobierca, dowiedział się, że jego ojciec miał wspólne konto bankowe z konkubiną. Konkubina, nie czekając na formalności spadkowe, wypłaciła z konta wszystkie oszczędności ojca. Jan udał się do banku z postanowieniem o nabyciu spadku, żądając wyjaśnień. Bank odmówił mu jednak wglądu do operacji bez interwencji sądu. Jan złożył zawiadomienie do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa przez konkubinę.
Anna była zszokowana, gdy odkryła, że konkubina jej zmarłego ojca sprzedała jego samochód zaledwie tydzień po jego śmierci. Kobieta wykorzystała fakt, że pojazd był zarejestrowany tylko na ojca, i podrobiła jego podpis na umowie sprzedaży. Anna, dysponując postanowieniem o nabyciu spadku, złożyła wniosek do starostwa o sprawdzenie transakcji oraz zawiadomiła policję o możliwości fałszerstwa.
Kiedy Piotr zgłosił się do banku po śmierci ojca, aby zamknąć jego konto, okazało się, że wszystkie środki zostały wypłacone dzień po jego zgonie. Po rozmowie z pracownikami banku Piotr podejrzewał, że konkubina ojca mogła podrobić podpis na dyspozycji wypłaty. Złożył zawiadomienie do prokuratury, podejrzewając fałszerstwo oraz współudział koleżanki konkubiny pracującej w banku.
W przypadku bezprawnego działania konkubiny po śmierci bliskiej osoby, ważne jest szybkie podjęcie kroków prawnych. Należy uzyskać postanowienie o nabyciu spadku, a w przypadku podejrzeń o fałszerstwo czy nielegalną sprzedaż majątku, zgłosić sprawę odpowiednim organom, takim jak policja czy prokuratura. Działania te mogą uchronić przed utratą należnych praw majątkowych.
Oferujemy kompleksową pomoc prawną online, w tym sporządzanie pism oraz konsultacje w sprawach spadkowych i dotyczących nielegalnych działań majątkowych po śmierci bliskich. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szybkie i profesjonalne wsparcie prawne. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
3. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
