• Data: 2024-10-16 • Autor: Marek Gola
Wyszłam za mąż za człowieka po rozwodzie. Zamieszkaliśmy na terenie działki budowlanej (adaptując stojącą tam szopę), zakupionej wspólnie przez mojego męża i jego pierwszą żoną. W ich wspólnym mieszkaniu została pierwsza żona, przynależy do niego garaż; mąż zostawił jej również dwa samochody. Nie mogą się dogadać co do dobrowolnego podziału majątku, a mąż nie chce iść do sądu i zwleka z wniesieniem sprawy o podział majątku. Jaka w tym wszystkim jest moja sytuacja np. na wypadek śmierci męża? Zaciągnęłam kredyt na adaptację szopy, by było gdzie mieszkać. Czy mogę czuć się bezpieczna o swoją przyszłość, czy cokolwiek dziedziczę po mężu?
Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu cywilnego (K.c.) oraz Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.).
Jest Pani drugą żoną swojego męża. Mąż pomimo rozwodu nie przeprowadził podziału majątku z pierwszą żoną.
W pierwszej kolejności wyraźnie podkreślić należy, iż z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Wyraźnie podkreślić należy, iż wszystkie rzeczy nabyte przez Pani męża w trakcie pierwszego małżeństwa w dalszym ciągu objęte są ustawową wspólnością majątkową małżeńską, co z kolei powoduje, że nie można z góry założyć, że Pani mąż ma 1/2 udziału w nieruchomości.
Zauważyć należy bowiem, iż ustalenie równych udziałów w majątku małżeńskim jest zasadą, ale nie regułą, od której nie ma odstępstwa, albowiem z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Spadkobiercy małżonka mogą wystąpić z takim żądaniem tylko w wypadku, gdy spadkodawca wytoczył powództwo o unieważnienie małżeństwa albo o rozwód lub wystąpił o orzeczenie separacji.
Z uwagi na to należy się zastanowić, czy Pani mąż sporządzi testament, w którym jako jedynego spadkobiercę wskaże Panią, czy też dziedziczenie będzie następowało na podstawie ustawy. Zachodzi pytanie, czy mąż ma dzieci. Jeżeli ma dzieci, wówczas w razie dziedziczenia ustawowego będzie Pani dziedziczyła wraz z dziećmi. Wówczas Pani udział nie może być mniejszy aniżeli 1/4.
„Art. 931. § 1. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
§ 2. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.
Art. 932. § 1. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.
§ 2. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku.
§ 3. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych.
§ 4. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
§ 5. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy.
§ 6. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, udział spadkowy rodzica dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku.”
W mojej ocenie, aby krąg osób potencjalnie dziedziczących po Pani mężu nie był zbyt duży (celem ochrony Pani przed dziedziczeniem z rodzeństwem męża, ewentualnie ich dziećmi), zasadnym jest sporządzenie testamentu. W takiej sytuacji wejdzie Pani w miejsce męża w majątku z pierwszego małżeństwa, skutkiem czego Pani i pierwsza żona męża będziecie miały 1/2 udziału w nieruchomości. Wówczas to, chcą stać się wyłączną właścicielką nieruchomości, zmuszona Pani będzie wystąpić z wnioskiem o zniesienie współwłasności ze wszystkimi tego skutkami, tj. chcąc zachować własność nieruchomości konieczna będzie spłata pierwszej żony.
Nierozwiązany majątek po rozwodzie
Mąż Małgorzaty rozwiódł się ze swoją pierwszą żoną kilka lat temu, ale nigdy nie podzielili majątku, który zgromadzili wspólnie. Oboje byli właścicielami działki budowlanej oraz mieszkania, w którym została jego pierwsza żona. Kiedy Małgorzata i jej mąż zamieszkali na działce, zainwestowali w adaptację starej szopy na dom. Małgorzata wzięła kredyt na remont, ale nie jest pewna, co się stanie z majątkiem po śmierci męża, gdyż nie był on prawnie rozdzielony.
Spadek po mężu a dziedziczenie
Anna wyszła za mężczyznę po rozwodzie, który nie podzielił się majątkiem ze swoją pierwszą żoną. Wspólnie zamieszkali w domu, który był częścią tego nierozwiązanego majątku. Mąż Anny zmarł, a Anna odkryła, że pomimo ich małżeństwa, musi dzielić się majątkiem nie tylko z dziećmi męża, ale również z jego pierwszą żoną, która ma prawo do połowy majątku. Anna nie miała świadomości, że niezakończony podział majątku tak bardzo skomplikuje sytuację.
Współwłasność i problemy z zarządzaniem majątkiem
Katarzyna, będąc drugą żoną Adama, zamieszkała z nim na wspólnej działce, którą Adam kupił z pierwszą żoną. Pomimo wielu lat po rozwodzie, Adam nie zdecydował się na podział majątku. Katarzyna zaczęła się martwić, ponieważ w przypadku śmierci męża będzie musiała dzielić prawa do działki z pierwszą żoną Adama, co może prowadzić do trudnych negocjacji lub konieczności wykupu jej części.
Podział majątku po rozwodzie, a także dziedziczenie po drugim małżeństwie, to kwestie, które mogą prowadzić do złożonych sporów prawnych. Nierozwiązany podział majątku z pierwszą żoną może znacząco wpłynąć na prawa majątkowe drugiej żony, zwłaszcza w przypadku dziedziczenia. Dlatego kluczowe jest wcześniejsze uregulowanie tych spraw, aby zapewnić bezpieczeństwo finansowe obu stron.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism w sprawach dotyczących podziału majątku i dziedziczenia, zapewniając wsparcie na każdym etapie postępowania. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc dostosowaną do Twojej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
